Waarheid of verzinsel, feit of fictie?
De enige waarheid is die van het boek
Herman Koch: 'In dit hele boek, Finse dagen, heb ik niet alleen de feiten gevolgd, maar er ook fictie van gemaakt op plekken waar me dat beter uitkwam. Soms heb ik fictie gebruikt om losse onderdelen beter aan elkaar te lijmen, op andere plekken heb ik de feiten aangedikt om er een beter verhaal van te maken.
Fictieschrijvers hebben vaak hun mond vol van de waarheid maar de enige waarheid is die van het boek, niet de waarheid van de gebeurtenissen zoals die zich in werkelijkheid hebben afgespeeld.'
Het blijft een spanningsveld in een boek: waarheid of verzinsel, feit of fictie. Ik loop er tegenaan. Voorvallen uit mijn leven, gesprekken die ik gevoerd heb of die ik beluisterd heb, gebruik ik geregeld als basis voor een scene. Het risico bestaat dat familie, vrienden, bekenden zichzelf of de situatie herkennen en dan constateren dat ik een en ander verdraaid of uitvergroot heb. Dat klopt dan ook als een bus.
Ik heb wel eens ergens gelezen dat schrijvers geen vrienden hebben, omdat ze alles wat ze meemaken in het dagelijks leven gebruiken voor hun schrijfsels en niet iedereen daarvan gediend is.
Nu ben ik nog geen officiele schrijver (eerst maar eens dat boek afkrijgen, waar ik al tijden over blog ;-)), dus voor mij geldt dat natuurlijk niet, ahum.
Om te voorkomen dat ik, na publicatie van mijn boek, de rest van mijn leven alsnog zielig en eenzaam doorbreng, ga ik bewuste scenes voorleggen aan degene door wie ik geinspireerd ben. In de hoop dat zij er geen bezwaar tegen hebben. En eigenlijk is het toch een eer als je in een boek op mag draven, als een soort mystery guest, want niemand anders zal jou, door de overdrijving, in de situatie herkennen. En zoals Herman Koch al schreef: de enige waarheid is die van het boek.